Ὁ πνευματικὸς αὐτὸς ἀστέρας, ἰσάξιος τῶν μεγάλων ἀσκητῶν τῶν παλαιῶν χρόνων, γεννήθηκε στὴν Τραπεζοῦντα ἀπὸ εὐγενεῖς καὶ εὐσεβεῖς γονεῖς, οἱ ὁποῖοι τὸν ἀνέθρεψαν χριστιανικά. Νεαρὸς ἀκόμα, εἶχε κλίση στὴ μοναχικὴ ζωὴ καὶ ἐπιζητοῦσε πάντα τὴν πνευματικὴ τελειότητα. Κατέφυγε, λοιπόν, σὲ ἕνα ψηλὸ βουνὸ τοῦ Κύμινα, κοντὰ στὸν περιβόητο ἀσκητὴ Μιχαὴλ Μαλεινό, ἄνδρα μὲ ἀρετὴ καὶ ἁγιότητα ζωῆς. Αὐτὸς τὸν ἔκειρε μοναχὸ καὶ τὸν μετονόμασε ἀπὸ Ἀβράμιο - ποὺ τὸν ἔλεγαν - σὲ Ἀθανάσιο. Ἐκεῖ, λοιπόν, ὁ Ἀθανάσιος ἐκγυμνάστηκε πολὺ καλὰ στὴν ἀσκητικὴ ζωὴ καὶ τελειοποίησε σὲ μεγάλο βαθμὸ τὶς ἀρετές του. Ἐπιζητώντας, ὅμως τὸ τελειότερο, σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ Κυρίου «Ἔσεσθε ὑμεῖς τέλειοι, ὥσπερ ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς τέλειος ἐστίν», νὰ γίνεσθε δηλαδή, τέλειοι, καθὼς εἶναι τέλειος καὶ ὁ οὐράνιος Πατέρας σας, πῆγε στὸ Ἅγιον Ὄρος (Ἄθως), καὶ μὲ τὴν πλούσια ἐπιχορήγηση τοῦ αὐτοκράτορα Νικηφόρου Φωκᾶ, ἵδρυσε τὴν μεγάλη Λαύρα (962 μ.Χ.), ποὺ σῴζεται μέχρι σήμερα. Ἐκεῖ κατέφυγε πλῆθος μοναχῶν, καὶ μὲ τὴν καθοδήγηση τοῦ Ἀθανασίου, προόδευαν ὅλοι μαζὶ στὴν τελειότητα τῆς πνευματικῆς ζωῆς, ποὺ τόσο ἐπεδίωκε ὁ Ἀθανάσιος μέχρι τὸ θάνατό του. (Κατὰ μία Συναξαριακὴ διήγηση, μαζὶ μὲ τὴν μνήμη τοῦ ὁσίου Ἀθανασίου, ἀναφέρεται καὶ ἡ μνήμη ἕξι ἀποκτανθέντων μαθητῶν του).

_________________

«Σταυρός, ο φύλαξ πάσης της οικουμένης.
Σταυρός, η ωραιότης της Εκκλησίας.
Σταυρός, βασιλέων το κραταίωμα.
Σταυρός, πιστών το στήριγμα.
Σταυρός, αγγέλων η δόξα
και των δαιμόνων
το τραύμα»