Η χάρη του Θεού ακολουθεί πάντα την προαίρεσή μας. Και με τη χάρη κατορθώνουμε κάθε αγαθό. Εμείς όμως δεν ζητάμε να κάνουμε αρχή στο αγαθό ούτε δείχνουμε μεγάλη και πρόθυμη προαίρεση, ώστε να ελκύσουμε τη χάρη του Θεού σε βοήθειά μας. Αλλά κι αν ποτέ φανούμε ότι δείχνουμε κάποια προαίρεση, είναι νωθρή, ασήμαντη και ανάξια να λάβει κάποιο αγαθό από το Θεό.


Δεν ξέρουμε ότι ολόκληρος ο πνευματικός αγώνας μας είναι σαν τη σπορά και την καρποφορία; Ο γεωργός δηλαδή σπέρνει το χωράφι του, ύστερα όμως περιμένει το έλεος του Θεού. Και ο Θεός στη συνέχεια, στέλνει τη δωρεά Του, προξενώντας βροχές στον κατάλληλο καιρό και ευνοϊκούς ανέμους, κάνοντας να φυτρώσουν και ν΄ αυξηθούν και να τελειοποιηθούν τα σπέρματα πού έριξε ο γεωργός στη γη, και βοηθώντας τον έτσι να κερδίσει πολλά από τα λίγα.


Έτσι κι εμείς, αν σπείρουμε στα καλά έργα πλούσια και μεγαλόψυχη προαίρεση, τότε και η χάρη, πού θα βρούμε από το Θεό, θα είναι ανάλογη. Μ΄ αυτή θα μπορέσουμε στη συνέχεια, χωρίς πίεση και κόπο, να κατορθώσουμε όλα τα αγαθά.


Το ίδιο βλέπουμε να συμβαίνει και στις τέχνες. Εκείνος δηλαδή που έρχεται για να μάθει μια τέχνη, στην αρχή κοπιάζει και δυσκολεύεται και πολλές φορές αποτυχαίνει. Δεν χάνει όμως το κουράγιο του ούτε απογοητεύεται, αλλά πάλι προσπαθεί. Όσες φορές κι αν αποτύχει, άλλες τόσες ζητάει να διορθωθεί, φανερώνοντας έτσι στο μάστορα την προαίρεσή του. Αν όμως λιποψυχήσει και κάνει πίσω, δεν μαθαίνει τίποτα. Έτσι, καθώς συχνά κάνει σφάλματα και διορθώνεται από το μάστορα και πάλι επιμένει και εργάζεται με κόπο και υπομονή, σιγά-σιγά μαθαίνει καλά την τέχνη. Και τότε κάνει άνετα τη δουλειά του και βγάζει μ΄ αυτή το ψωμί του.


Έτσι πρέπει να κάνει κι αυτός πού θέλει να καταπιαστεί με την εργασία κάποιας αρετής: Πρώτα δηλαδή να δείξει μεγάλη γενναιότητα και καλή προαίρεση, κι έπειτα να ασχολείται υπομονετικά με την εργασία του αγαθού, ζητώντας τη βοήθεια και την προστασία του Θεού. Να μη λιποψυχεί ούτε ν΄ απελπίζεται από τις πτώσεις και να εγκαταλείπει τον αγώνα – γιατί έτσι δεν θα μπορέσει να πετύχει ποτέ κάτι καλό -, αλλά, όσες φορές κι αν πέφτει, να ξανασηκώνεται, να τροφοδοτεί την προθυμία του με την ελπίδα στο Θεό και να περιμένει το έλεός Του. Αυτό δηλαδή είναι εκείνο πού είπε ο αββάς Μωϋσής: «Η δύναμη αυτών πού θέλουν ν΄ αποκτήσουν τις αρετές, εδώ φαίνεται: «Αν πέσουν, να μη λιποψυχήσουν, αλλά να προσπαθήσουν πάλι».



Μικρός Ευεργετινός--ΚΟΖΑΝΗ Μάρτιος 2006

Ο Άγιος Σωφρόνιος, Πατριάρχης Ιεροσολύμων, ξεκινά την αναφορά του στον βίο της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας με μία φωνή που ο γέροντας της Οσίας, Αββάς Ζωσιμάς, ακούει όταν στη ζωή του αναρωτιέται για το τέλειο: Ζωσιμά, καλά μεν και όσο είναι δυνατόν στον άνθρωπο αγωνίσθηκες, καλά πέρασες και τον ασκητικό δρόμο. Πλην όμως κανείς ανάμεσα στους ανθρώπους δεν έχει το τέλειο, αλλά μεγαλύτερος είναι ο αγώνας αυτός που βρίσκεται μπροστά, απ' αυτόν που έχει ήδη περάσει κι αν ακόμη εσείς δεν το γνωρίζετε. Για να μάθεις λοιπόν κι εσύ ο ίδιος, πόσοι άλλοι δρόμοι υπάρχουν που οδηγούν στη σωτηρία, βγες έξω από τον τόπο σου και από εκεί που βρίσκεσαι και ο Θεός θα σου φανερώσει.

Ο Όσιος επισκέφθηκε ένα Μοναστήρι, στο οποίο υπήρχε ένας διαφορετικός κανόνας. Οι πατέρες την πρώτη Κυριακή των Νηστειών, έφευγαν από την Μονή και κατέφευγαν στην έρημο του Ιορδάνου, όπως ζούσαν ασκούμενοι και μόνοι τους, χωρίς ο ένας να ξέρει τι είδους άσκηση κάνει ο άλλος και επέστρεφαν στο μοναστήρι την Κυριακή των Βαίων. Ο Ζωσιμάς ακολούθησε τον κανόνα και περπατούσε επί 20 ημέρες στη έρημο, αναζητώντας κάποιον ασκητή, ο οποίος θα τον ωφελούσε πνευματικά και θα του απαντούσε στην αγωνία του για το τέλειο. Εκεί συνάντησε την Οσία, η οποία ήταν επί πολλά έτη στην έρημο και είχε αποκτήσει όλα τα πνευματικά εκείνα χαρίσματα που ο Θεός προσφέρει σε όσους τον αγαπούν. Κατόπιν πολλών παρακλήσεων του Αββά, η Οσία Μαρία του διηγήθηκε την συγκλονιστική ιστορία της.

Πατρίδα της ήταν η Αίγυπτος. Ζώντων των γονέων της, σε ηλικία δώδεκα ετών τους εγκαταλείπει, έρχεται στην Αλεξάνδρεια και επί 17 έτη θα ζήσει ως πόρνη, με ακατάπαυστο έρωτα της αμαρτίας. Κάποτε βλέπει ανθρώπους να ετοιμάζονται να πάνε στα Ιεροσόλυμα για την εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού. Ταξιδεύει μαζί τους, όχι για να προσκυνήσει, αλλά για να αμαρτήσει. Φτάνει στον Ναό της Αναστάσεως και στην πόρτα μια δύναμη την εμποδίζει να εισέλθει. Εκεί συναισθάνεται την ακαθαρσία των έργων της, αρχίζει να κλαίει και να θρηνεί, βλέπει την εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου, της ζητά να την αφήσει να χαιρετήσει το Ξύλο του Σταυρού και της υπόσχεται ότι θα εγκαταλείψει τον κόσμο και την αμαρτία.

Πραγματικά, η Παναγία της επιτρέπει να προσκυνήσει και καθοδηγεί τα βήματά της στην έρημο του Ιορδάνη. 47 χρόνια περνά εκεί, τρεφόμενη με δυόμισι ψωμιά και βότανα της ερήμου. Τα πρώτα 17 χρόνια βασανίζονταν από έναν ακατάπαυστο πόλεμο λογισμών, τον οποίο ξεπέρασε με την διαρκή επίκληση της Υπεραγίας Θεοτόκου, την ανάμνηση των αμαρτιών της και την εμπιστοσύνη στην αγάπη του Θεού. Κατόπιν, μπόρεσε και υπερέβη την ανθρώπινη φύση και τις ανάγκες της, χάρις στη διαρκή κοινωνία με το Χριστό.

Η Οσία ζητά από τον Άγιο να επιστρέψει τον επόμενο χρόνο την Μεγάλη Πέμπτη να την κοινωνήσει. Ο Αββάς έρχεται, την βλέπει να περπατά πάνω στα νερά του Ιορδάνη, την κοινωνεί και η Αγία του ζητά να έρθει πάλι τον επόμενο χρόνο. Ο Αββάς έρχεται, την βρίσκει αναπαυμένη εν Κυρίω, την ίδια ημέρα που μετάλαβε των αχράντων Μυστηρίων. Ένα λιοντάρι τον βοηθά να ανοίξει τον λάκκο και να θάψει την Οσία, της οποίας τον βίο διηγήθηκε στους μοναχούς της Μονής του και ο οποίος παρέμεινε στην συνείδηση της Εκκλησίας ως ακριβές υπόδειγμα μετανοίας, αλλά και μοναδικής αλλαγής τρόπου ζωής.

Η φράση που άκουσε ο Αββάς Ζωσιμάς, ότι "μεγαλύτερος είναι ο αγώνας που βρίσκεται μπροστά" ας αποτελέσει μια πρώτη αφορμή προβληματισμού και περίσκεψης προς όλους μας, καθότι αποτελεί μία φράση βαθιά εντυπωμένη στην παράδοσή μας. Μας εντάσσει σε μια πνευματική αντιμετώπιση του κόσμου και μας καλεί να συνειδητοποιήσουμε ότι η ζωή του ανθρώπου δεν περιορίζεται μόνο στην επίτευξη υλικών και κοινωνικών στόχων. "Ουκ επ' άρτω μόνον ζήσεται άνθρωπος", αναφέρει ο Κύριός μας. Αυτό σημαίνει ότι η έννοια του αγώνα και μάλιστα του πνευματικού, χρειάζεται να είναι πάντοτε έμπροσθέν μας, για να μπορούμε να νοηματοδοτούμε συνεχώς την ζωή μας.

Η Οσία μας δίδει την εφαρμογή της φωνής που άκουσε ο Αββάς. Η αμαρτία δεν απετέλεσε το τέλος, αλλά την αρχή για την προσπάθειά της. Μετανόησε, εγκατέλειψε τον κόσμο, νήστεψε, έκλαψε, ασκήθηκε, πολέμησε, δεν σταμάτησε μέχρι τέλους να αγωνίζεται τον καλόν αγώνα. Γνώριζε ότι ο αγώνας της είχε στάσεις, νίκες, αλλά και συνέχεια. Μετά από κάθε πνευματική επιτυχία, ακολουθούσε μεγαλύτερος ο πόλεμος των πειρασμών, όπως χαρακτηριστικά η ίδια διηγείται στο συναξάρι της:

" Πίστεψέ με, αββά, δεκαεπτά χρόνια γύριζα σ' αυτήν την έρημο παλεύοντας σαν με ανήμερα θηρία ενάντια στις παράλογες επιθυμίες".

Όσο εύκολα αποκάμουμε εμείς οι χριστιανοί, για τον λόγο ότι φοβόμαστε τον κόπο και τον πειρασμό, τόσο η πατερική μας παράδοση μας προετοιμάζει για μια δυναμική πορεία στη ζωή. "Δει ημάς δια πολλών θλίψεων γεννηθήναι άνωθεν", παρατηρεί ο Απόστολος Παύλος. Και ο Μέγας Αντώνιος συμπληρώνει: "Άρον τους πειρασμούς και ουδείς δύναται σωθήναι"!

Μ' αυτή την αφετηρία (το ότι ο αγώνας δεν σταματά ποτέ) θα προσπαθήσουμε στην συνέχεια να δούμε ποιο είναι το νόημα της πορείας μας εν κόσμω, αλλά και πώς μπόρεσε η Αγία να ξεπεράσει τον τρόπο της αμαρτίας και να βρει τον τρόπο της χάριτος.